كاظم كامران شرفشاهي : جريان مشكوكي در پي سركوب ادبيات معاصر ماست

اين شاعر و منتقد ادبيات ، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود :  ادبيات ايران به لحاظ ظهور ستارگان بلند آوازه اش از اشتهار جهاني برخوردار است و هيچ دليلي ندارد كه ادبيات معاصر ايران نيز به چنين جايگاه رفيعي ارتقا نيابد. اما اگر امروز از ادبيات معاصر كشورمان كمتر در جهان جلوه اي ديده مي شود، بايد به طور جدي علل اين موضوع مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد و موانع موجود بر طرف گردد.

به گفته وي ، نخستين نكته در خصوص جهاني شدن ادبيات بررسي عميق و كارشناسانه اين موضوع و سرمايه گذاري حساب شده در اين عرصه است.

كاظم كامران شرفشاهي تصريح كرد : كشورهاي پيشرفته دنيا از آنجا كه به لزوم نشر زبان و فرهنگ خويش پي برده اند همواره در تلاش بوده اند تا با معرفي ادبيات و هنر كشورشان در ديگر كشورهاي جهان ، احترام ملل ديگر را نسبت به كشورشان برانگيزند. در واقع اين كشورها از ادبيات و هنر به عنوان سفيري كه مي تواند موجبات افتخار و سربلندي را براي آنان به همراه آورد، بهره فراوان جسته اند. تا جايي كه حتي در پست هاي سياسي، از شخصيت هاي فرهنگي و هنري خود به عنوان سفير استفاده كرده اند و يا اگر شخصي را به عنوان سفير معرفي كرده اند، آن شخص از اطلاعات جامع و كاملي درباره هنر و ادبيات كشورش برخوردار بوده است.

وي خاطرنشان ساخت : از سوي ديگر رايزن هاي فرهنگي مي توانند نقش بسيار حساس و ارزنده اي در معرفي و اشاعه فرهنگ و ادبيات سرزميني ايفا نمايند. به شرطي كه چنين افرادي با هنر و ادبيات بيگانه نباشند. به تعبير ديگر اگر در چنين سمتي از اشخاصي دعوت به عمل آيد كه از جنس هنر و ادبيات باشند و دغدغه نشر و ترويج ادبيات ملي خود را داشته باشند .

اين شاعر با انتقاد از تشكل هايي كه با يدك كشيدن نام " شاعران ايران " مانع پيشرفت شعر و ادب در كشور شده است ، افزود : خلق شاهكارهاي بزرگ ادبي نيازمند زمان  و شرايط مساعد و مناسبي است كه بايد نسبت به پديد آوردن آن بي تفاوت نبود. اگر تمهيدات لازم در اين زمينه انديشيده و به مورد اجرا در نيايد، توقعات نيز بي مورد خواهد بود. زيرا پديد آوردن آثار ادبي كاري دشوار و توانفرساست و نيازمند به تمركز و حداكثر استفاده از استمرار حس مي باشد و بديهي است از كسي كه در زير آوار انبوه مشكلات ريز و  درشت دست و پا مي زند و هيچگاه دخل و خرجش بالانس نيست، نمي توان  انتظار پديد آوردن آثار ماندگاري شد كه براي ملتي در طول قرون و اعصار افتخار و احترام كسب نمايد . جهاني شدن ادبيات خاورميانه و ادبيات معاصر ايران نيازمند انديشه و اراده اي انقلابي است.

كامران شرفشاهي ياد آور شد : ازديگر سو سازمان ها، نهادها و وزارتخانه هايي كه هر يك به نحوي مي توانند با اين موضوع مرتبط باشند بايد سهم خود را در عرضه و فراهم آوردن تسهيلات لازم به انجام برسانند و به طور مجدانه از هيچ تلاشي براي انجام اين امر و سرعت بخشيدن به اجراي آن كوتاهي  نكنند.

معاون فرهنگي فرهنگسراي بهمن اظهار داشت : متاسفانه در حال حاضر در برخي از كشورهاي دنيا ميزان آشنايي حتي محافل دانشگاهي آنان از ادبيات فارسي به شاعراني همچون خيام، حافظ، مولانا، فردوسي و چند نام ديگر كه جملگي در قرون گذشته مي زيسته اند، خلاصه مي شود. و براي مسوولين فرهنگي ما جاي شرمندگي بسيار دارد كه ادبيات ايران بعد از قرن هشتم هجري در جهان ناشناخته مانده است. البته در بعضي از كشورها آثاري از شاعران و نويسندگان معاصر كشورمان چاپ و منتشر شده است. اما اين حركتها نيز به همت اشخاص علاقمندي صورت گرفته و هيچ ربطي به دستگاههاي عريض و طويل فرهنگي ما نداشته است.

شرفشاهي : " به بهانه فرهنگ "  و با بودجه هاي فرهنگي  اشخاصي كم بضاعت  به سفر دور دنيا رفته اند كه هيچ تناسبي با شعر و فرهنگ و حتي سلوك آئيني ما ندارند ...

شرفشاهي گفت : اصولا مشكل بزرگ ما در اين قلمرو به متولياني باز مي گردد كه هيچ گاه درصدد تهيه و اجراي روش ها و راهكارهاي كاربردي و آينده نگرانه اي نبوده اند و هرچند گاه يكبار براي مقابله  با  اعتراض اهل  فرهنگ  كشور به  اقداماتي  سطحي و كوتاه مدت مانند مثلا اعزام يك گروه از شاعران و نويسندگان به يكي از كشورها بسنده كرده اند كه حتي همين حركتها هم از آنجا كه جنبه انحصاري پيدا كرده است ، از قابليت لازم برخوردار نبوده و در واقع هيچگاه امكان ارتباط فرهنگي قشر عظيمي از اهالي ادبيات با جوامع ديگر مهيا نشده است. در حالي كه به همين بهانه و با بودجه هاي فرهنگي كه بايد صرف چنين اموري مي شد اشخاصي  به سفر دور دنيا رفته اند  كه هيچ تناسبي با شعر و فرهنگ و حتي سلوك آئيني ما ندارند ...

اين شاعر ادامه داد : در حالي كه شاهد جريان يكسويه ترجمه آثار ادبي ملل ديگر به زبان فارسي هستيم و گاه از يك اثر خارجي شاهد چندين ترجمه، متاسفانه در زمينه ترجمه آثار شاعران و نويسندگان كشورمان و معرفي زندگي و آثار آنان هنوز اقدام در خور تاملي صورت نپذيرفته است. لذا وقتي كه علاقمندان به ايران و ادبيات فارسي در سفرهاي خود به ايران،  با تعجب و تاثر از كمبود منابعي در اين زمينه با ما سخن مي گويند ، چاره اي جز تصديق شرمسارانه نداريم.

شرفشاهي كه باني كنگره هاي شعر كارگري در كشور است ، خاطرنشان ساخت : وجود منابع بسيار و امكانات فراوان داخلي حكايت از اين واقعيت تلخ دارد كه عدم انجام حركتي در اين زمينه، لذا آنجا ناشي مي شود كه مديران و متوليان فرهنگي يا با اهميت و ضرورت انجام اين امور ناآشنا بوده اند و كوتاهي آنان صرفا از آنجا ناشي شده كه كار نابلد بوده اند و يا دستهايي عامدا مرتكب چنين خيانتي شده اند و كوشيده اند تا ادبيات معاصر ايران را كه ادبياتي متعهد و آرمانگراست، ناشناخته و مهجور باقي بماند .

وقتي كه علاقمندان به ايران و ادبيات فارسي در سفرهاي خود به ايران،  با تعجب و تاثر از كمبود منابعي در اين زمينه با ما سخن مي گويند ، چاره اي جز تصديق شرمسارانه نداريم .

اين شاعر اظهار داشت : اين جريان حتي زماني كه مي خواهد راه حلي ارايه دهد، مسير حركت را وارونه  ترسيم مي كند و در صدد ترويج اين باور غلط است كه راه جهاني شدن و استقبال ملل ديگر از ادبيات ما آن است كه از فرهنگ، ارزشها، آرمانها و اعتقادات خود فاصله بگيريم و مقلد آثار ادبي ملل ديگر باشيم. در حاليكه رمز و راز موفقيت به گواه  شاعران و نويسندگان برجسته جهان چنانكه اهل قلم آمريكاي لاتين بر آن صحنه نهاده اند، بازگشت به خويش و بيان دردها و آرزوهاي يك ملت با تمامي ويزگي هاي آن باشد. بدون ترديد يكي از رموز موفقيت در اين عرصه خودباوري عميق و يقين به هدف است. زيرا اگر هدفي مقدس و قطعي شمرده شود و با اراده و پشتكار لازم همراه گردد، قطعنا نتيجه بخش خواهد بود.

شرفشاهي افزود : نكته  مهم  ديگري كه  نبايد مورد غفلت قرار گيرد، وضع  زندگي  شاعران  و نويسندگان است . ارنست همينگوي نويسنده معروف آمريكايي و برنده جايزه نوبل ادبيات مي گويد:  براي نوشتن يك داستان خوب، نويسنده بايد قبل از همه چيز خيالش از بابت قرض هايش راحت باشد و احتمال گرسنگي را در ماه هاي آينده ندهد.

وي در پايان گفت و گو با مهر ،  گفت : يقينا نتيجه حاصله غير از آن چيزي خواهد بود كه امروز شاهد آن هستيم . فعال شدن رايزني هاي فرهنگي با شايسته ترين شخصيتهاي فرهنگي ممكن خواهد بود. و مفهوم فعال شدن برقراري ارتباط هاي گسترده با اشخاص و محافل فرهنگي ديگر كشورها و غنيمت شمردن فرصت هاي فرهنگي است.